فَلْیَنْظُرِ الْإِنْسَانُ إِلَى طَعَامِهِ (24)
انسان باید به غذای خویش (و آفرینش آن) بنگرد!﴿عبس، 24﴾
به غذایتان بنگرید که گاه کمبود یک عنصر از آن (کلسیم) باعث تغییر شکل اندام می شود، کار دختران را هنگام زایمان به جراحی می کشاند و کمبود عناصر دیگر نیز هر کدام اثر مخصوصی بر بدن دارند! آیا غذایی که می خوردید سبب طول عمر و شادابی است یا اثر سویی بر بدن دارد؟ به غذای خود بنگرید که اگر می خواهید بخندید محرک آن در غذاست (با خوردن زعفران و...)، طالب اشک ریزش هستید از آن (با خوردن عدس و...)، می خواهید غمتان برطرف شود (انگور شیرین و...)، مایلید روح شجاعت داشته باشید (خربزه شیرین) . به غذایتان بنگرید که گاه کمبود یک عنصر از آن (کلسیم) باعث تغییر شکل اندام می شود، کار دختران را هنگام زایمان به جراحی می کشاند و کمبود عناصر دیگر نیز هر کدام اثر مخصوصی بر بدن دارند غذا از دیدگاه قرآن دارای دو منبع است، یکی از این منابع گیاهان و دیگری حیواناتند.
هرم غذایی گیاهی
غذای انسان از 4 دسته اصلی تشکیل شده است: 1 - پرو تین‌ها 2 – قندها 3 – چربی‌ها 4 – ویتامین‌ها که این 4 دسته را می‌توان در هر دو منبع گیاهی و حیوانی پیدا کرد. اما بهترین این دو، منبع گیاهی است.
گیاهان
در قرآن و در سوره عبس و در آیات 24 تا 32 به ترتیب اهمیت به هرم غذایی گیاهی انسان اشاره شده است و متخصصان تغذیه نیز، امروزه به همین شکل و ترتیب، به هرم غذایی انسان، معتقدند. وقبل از بیان این هرم به انسان
امر می‌کند که انسان به نحوه آفرینش غذا یا به چگونگی تولید و به وجود آمدن آن توجه کند:
فَلْیَنْظُرِ الْإِنْسَانُ إِلَی طَعَامِهِ (24)
انسان باید به غذای خویش (و آفرینش آن) بنگرد! ﴿عبس، 24﴾
یعنی آدمی باید به غذایش، خوراکش و به آنچه می‌خورد توجه داشته باشد که از هر نظر پاک و تمیز، حلال، مباح و قابل خوردن باشد و از نظر بهداشت و سلامتی بایستی دقت کافی مبذول دارد که آنچه می‌خورد سالم باشد و چه از نظر ظاهر و چه از نظر باطن آلوده نباشد. حق کسی را نخورد و توجه داشته باشد که چه می‌خورد و به اندازه کافی بخورد و آیا آنچه می‌خورد، خوردنی است؟ و نیز بنگرد که آفرینش چقدر در به وجود آمدن این غذا از عناصر و عوامل مختلف استفاده کرده است و چه نیروهایی بکار رفته تا این غذا به صورت کنونی درآمده است.
أَنَّا صَبَبْنَا الْمَاءَ صَبّاً (25)
ما آب فراوان از آسمان فرو ریختیم ﴿عبس، 25﴾
یعنی باران فراوان فرستادیم و از آب آن زمین را سیراب می‌کنیم و این بار نهم یکی از منابع بسیار خوب تغذیه انسان است.
ثُمَّ شَقَقْنَا الْأَرْضَ شَقّاً (26)
سپس زمین را از هم شکافتیم﴿عبس، 26﴾
و بعد به اولین دسته از مواد غذای اشاره می‌کند، یعنی دانه‌ای گیاهان که مهم‌ترین منبع پروتئینی برای تغذیه انسان‌هاست:
فَأَنْبَتْنَا فِیهَا حَبّاً (27)
و در آن دانه‌های فراوانی رویاندیم ﴿عبس، 27﴾
و بعد به دسته دوم اشاره می‌کند که عبارتند از قندها، یکی از مهم‌ترین منابع، و بهترین منابع قندی بدن، قندهای ساده و دوتایی هستند که نیاز به فرایند پیچیده کبدی برای تجزیه و فرآوری ندارند و به سهولت در بدن جذب می‌شوند بعضی از آن‌ها نیاز به انسولین ندارند و بعضی به مقدار کمی انسولین نیاز دارند. بر خلاف قندهای ترکیبی که در کارخانجات تصفیه قند درست می‌شوند که به راحتی جذب نمی‌شوند و نیاز زیادی به انسولین دارند و بعد از مدتی فعالیت بیش از حد سلول های لوزالمعده، باعث کم کاری و یا از بین رفتن آن‌ها می‌شوند و فرد دچار بیماری دیابت می‌شوند که به عنوان قاتل خاموش نامیده می‌شود. اما در این آیه به یکی از بهترین آن‌ها اشاره می‌کند، انگور
وَ عِنَباً وَ قَضْباً (28)
و انگور و سبزی بسیار ﴿عبس، 28﴾
و بعد به دسته سوم از مواد غذای اشاره می‌کند یعنی چربی‌ها و به بهترین نوع چربی‌ها اشاره می‌کند که نه تنها از ایجاد کننده بیماری و مضر نیست بلکه از بین برنده سایر چربی ای مضر و همچنین بهترین دارو برای خیلی از بیماری‌هاست و آن زیتون است. همچنین به خرما که یکی از مهم‌ترین مواد غذایی انرژی‌زاست و اهمیت زیادی در سوخت و ساز بدن دارد و نکته بسیار زیبا در اینجا، وجود قند در کنار چربی است که چربی‌ها برای جذب نیاز به قند دارند و وجود این دو، اهمیت زیادی در تولید انرژی و مصرف آن توسط انسان‌ها دارد.
وَ زَیْتُوناً وَ نَخْلاً (29)
و زیتون و نخل فراوان ﴿عبس، 29﴾
و در دسته چهارم به ویتامین‌ها اشاره دارد که نقش مهمی در رشد انسان دارند و یکی از مهم‌ترین منابع غذای انسان ویتامین‌ها هستند که در میوه‌ها یافت می‌شود. که در آیات بعدی به آن‌ها اشاره می‌شود.
وَ حَدَائِقَ غُلْباً (30)
و باغ‌های پردرخت ﴿عبس، 30﴾
وَ فَاکِهَةً وَ أَبّاً (31)
و میوه و چراگاه ﴿عبس، 31﴾
و این‌هاست غذای انسان و حیوانات که در این غذا انسان و حیوان شریک ند و جالب اینکه حیواناتی این نوع غذاها را مصرف کنند انسان هم می‌تواند همان حیوان را مصرف کند و می‌تواند از سایر محصولات بدست آمده از این حیوانات مثل شیر هم استفاده کند.
مَتَاعاً لَکُمْ وَ لِأَنْعَامِکُمْ (32)
تا وسیله‌ای برای بهره‌گیری شما و چهارپایانتان باشد! ﴿عبس، 32﴾
از میان جانواران جانورانی هستند که تنها غذای آن ها گیاهان هستند مثل گوسفند و مرغ.
عناصر تشکیل دهنده ی پروتئین ها کربن، اکسیژن، هیدروژن، نیتروژن، و در بعضی موارد فسفر و یا گوگرد هستند. گیاهان، کربن را با فتوسنتز از هوا،اکسیژن، هیدروژن را از آب و نیتروژن را از خاک می گیرند.
واحد های سازنده ی پروتئین ها اسید های آمینه هستند. بدن ما تعدادی از این اسید های آمینه را با استفاده از عناصری که جذب می کند می تواند بسازد ولی تعدادی را نه و باید خود آن ها را از طریق غذا کسب کند تا تمام پروتئین ها را بتواند بسازد. اما بعضی از جانوران مثل گوسفند نیازی به جذب اسید آمینه از طریق غذا ندارند مثل گوسفند و مرغ و همه ی آنه را فقط با خوردن گیاهان میتوانند بسازند.
از میان تمام غذا ها شیر مادر و تخم مرغ تمام اسید آمینه های اساسی مورد نیاز ما را دارند. و بعد گوشت ها و در سبزیجات از همه بیشتر سویا که به آن گوشت گیاهی هم می گویند و لوبیا دارای انواع بیشتری از این اسید آمینه ها هستند.
و از طرفی از آنجا که غذاهی حیوانی دارای انرژی بیشتری نسبت به غذا های گیاهی هستند. حداقل خوردن دو تا سه بار خوردن زرده ی تخم مرغ و گوشت در ماه باید در برنامه ی غذای انسان گنجاده شود.